Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
Beide kanten vorige revisieVorige revisieVolgende revisie | Vorige revisie | ||
waterbouw:vgm_handboek_4_37 [2016/11/26 12:29] – [37.2.5 Veiligheidssignaleringen die men kan tegenkomen bij stralingen] henk | waterbouw:vgm_handboek_4_37 [2019/04/05 13:11] (huidige) – [Bijlage bij het onderwerp stralingen] assist | ||
---|---|---|---|
Regel 1: | Regel 1: | ||
+ | /*live*/ | ||
+ | |||
+ | ~~NOTOC~~ | ||
+ | |||
+ | \\ \\ \\ | ||
+ | |||
+ | ======Bijlage 37====== | ||
+ | |||
+ | ======Bijlage bij het onderwerp " | ||
+ | |||
+ | Deze bijlage is onderverdeeld in de volgende onderwerpen: | ||
+ | ^ paragraaf | ||
+ | |**37.1** | ||
+ | |**37.2** | ||
+ | |**37.2.1** | ||
+ | |**37.2.2** | ||
+ | |**37.2.3** | ||
+ | |**37.2.4** | ||
+ | |**37.2.5** | ||
+ | \\ \\ | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | =====37.1 Hoofdgroep optische straling===== | ||
+ | \\ | ||
+ | |||
+ | Indeling van deze paragraaf | ||
+ | |37.1.1. | ||
+ | |37.1.2 | ||
+ | |37.1.3 | ||
+ | |37.1.4 | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ====37.1.1 Nadere beoordeling optische bronnen en processen==== | ||
+ | |||
+ | **Beoordelingsschema**\\ | ||
+ | Voor een nadere beoordeling van optische bronnen en processen kan men het hier onderstaande schema volgen en op de aangegeven plaatsen waar nodig de informatie bij de verwijzing nalezen.\\ | ||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | **Hieronder worden de items 7.3.1 t/m 7.3.4 uit het schema toegelicht**\\ | ||
+ | |||
+ | **7.3.1 Zijn er bronnen van optische straling en/of komt optische straling vrij**\\ | ||
+ | Kunstmatige optische straling omvat al de straling die door kunstmatige bronnen wordt uitgestraald in alle vormen zoals UV, zichtbare straling, IR en laserstraling. Vrijwel alle werknemers staan bloot aan een vorm van optische straling, hetzij afkomstig van de algemene verlichting, | ||
+ | |||
+ | **7.3.2 Kan de optische straling schadelijk zijn (onder normale omstandigheden)? | ||
+ | Het merendeel van de bronnen van optische straling is veilig. Er zijn drie informatiebronnen die gebruikt kunnen worden om te beoordelen of de bron of toepassing veilig is. De norm // | ||
+ | |||
+ | Bronnen van kunstmatige straling die volgens de norm // | ||
+ | |||
+ | Een indeling in categorieën van verschillende bronnen en activiteiten met verschillende types kunstmatige optische straling staat in tabel 5. De door de non-binding guide aangeven veilige situaties staan in tabel 6. | ||
+ | |||
+ | Niet alle bronnen zijn eenvoudig in een categorie in te delen. Voor deze bronnen is een nadere beoordeling van het risico nodig. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | **Tabel 5 Indeling bronnen of activiteiten in categorie 0, 1, 2A of 2B**\\ | ||
+ | N.B. in deze tabel alleen bronnen of activiteiten genoemd die kunnen voorkomen in de Waterbouw.\\ | ||
+ | ^Bron of activiteit met optische straling | ||
+ | |Afstandsbediening | ||
+ | |Barcodescanner | ||
+ | |Desinfecteren van water | ||
+ | |Displays en schermen | ||
+ | |Droogprocessen met IR | ||
+ | |Droogprocessen met UV | ||
+ | |Fluoresentie-onderzoek | ||
+ | |Hygiënische toepassingen | ||
+ | |IR-therapie | ||
+ | |Laserbewerkingen (incl. laserlassen) | ||
+ | |Laserprinter | ||
+ | |Laserprojectie | ||
+ | |Lassen (behalve puntlassen en laserlassen)< | ||
+ | |Materiaalonderzoek | ||
+ | |Meet- en richtlasers | ||
+ | |Puntlassen (elektrisch)< | ||
+ | |Reinigen van oppervlakken met UV/ | ||
+ | |Snijden door verhitting< | ||
+ | |Spuiten (onder verhitting)< | ||
+ | |UV-therapie | ||
+ | |Verlichting (normaal) | ||
+ | |Verlichting (sterke bronnen) | ||
+ | |Verlichting (sterke bronnen, experimenteel) | | ||
+ | |Zonnebank | ||
+ | < | ||
+ | < | ||
+ | \\ | ||
+ | |||
+ | **Tabel 6 Veilige bronnen/ | ||
+ | |||
+ | ^Bronnen met verwaarloosbare blootstelling, | ||
+ | |Plafond TL-verlichting met diffusors op de lampen | ||
+ | |Computer of soortgelijk beeldschermapparatuur | ||
+ | |Plafond compacte fluorescentielampen | ||
+ | |Compacte TL-verlichting | ||
+ | |UV-A insectenvallen | ||
+ | |Plafond halogeen algemene verlichting | ||
+ | |Tungstenlamp voor taakverlichting | ||
+ | |Plafond wolfraamlampen | ||
+ | |Fotokopieerapparaten | ||
+ | |Interactieve whiteboard presentsatie-apparatuur | ||
+ | |Indicator LED' | ||
+ | |Personal digital assistants | ||
+ | |Voertuig-indicator, | ||
+ | |Fotografische flitslampen | ||
+ | |Gasgestookte straalkachels | ||
+ | |Straatverlichting | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ^ Bronnen die waarschijnlijk geen gezondheidsrisico inhouden onder specifieke omstandigheden | ||
+ | ^ Bron | ||
+ | |Koplampen van een voertuig | ||
+ | |Alle " | ||
+ | |::: |Kan onveilig zijn als de bescherming wordt weggenomen | ||
+ | |Klasse 1 laserapparatuur (60825-1) | ||
+ | |Lage druk UV-A blacklight | ||
+ | |Desktop projectoren (beamers) | ||
+ | |Metal halide/hoge druk kwik schijnwerper | ||
+ | |Fluorescerende plafond verlichting zonder diffusoren | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Voor het beoordelen van verschillende soorten lampen bestaat een aantal vuistregels die als hulpmiddel gebruikt kunnen worden (zie tabel 7). | ||
+ | |||
+ | **Tabel 7. | ||
+ | |||
+ | | * | ||
+ | | * | ||
+ | | * |Als er geen gloeidraad te zien is dan gaat het naar alle waarschijnlijkheid om een __booglamp__. Het spectrum bevat dan steile lijnen en dat kan risico' | ||
+ | | * |Ligt er een kwikdruppeltje in de lamp dan is het een __kwiklamp__ en moet u ervan uitgaan dat de lamp aanzienlijke hoeveelheden UV-straling uitzendt. | ||
+ | | * | ||
+ | | * |Een __TL-buis__ of __PL-lamp__ die wel een fosforcoating heeft maar slechts een flets blauwig licht geeft (en veel minder dan bij een normale buis van eenzelfde vermogen) is naar alle waarschijnlijkheid een __UV-A en/of UV-B-lamp__. Voorzichtigheid is geboden, raadpleeg de bijsluiter of informeer bij de leverancier. | ||
+ | | * |Een lamp met een zeer donkere paarsachtig gekleurde glasballon of glasbuis is naar alle waarschijnlijkheid een __UV-A-lamp.__ Voorzichtigheid is geboden, raadpleeg de bijsluiter of informeer bij de leverancier. b | | ||
+ | | * |Een lamp met een geheel spiegelend of dof metalig glanzend (de metaallaag kan zich aan de binnenkant van een glasachtige omhulling bevinden) of donkerrood oppervlak is waarschijnlijk een __IR-lamp.__ | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | **7.3.3 Zijn er afwijkende omstandigheden? | ||
+ | |||
+ | Om vast te stellen dat //alle// werknemers voldoende beschermd zijn tegen de risico' | ||
+ | *Zijn er werknemers met een verhoogd risico. bijvoorbeeld werknemers met een verhoogde fotogevoeligheid? | ||
+ | *Worden er stoffen op de werkplek toegepast die de fotogevoeligheid kunnen verhogen of gebruiken werknemers stoffen (bijvoorbeeld huidcrèmes) die de gezondheidseffecten van de straling kunnen versterken? | ||
+ | *Worden werknemers aan meerdere bronnen tegelijkertijd blootgesteld? | ||
+ | *Kan de optische straling tot indirecte effecten leiden waardoor gevaarlijke situaties kunnen ontstaan? Bijvoorbeeld tijdelijke verbinding door felle lichtbronnen. | ||
+ | |||
+ | Indien uit stap 7.3.1 en stap 7.3.2 volgt dat bij normaal gebruik de bron veilig is voor alle werknemers is een verdere risicobeoordeling niet nodig. De risicobeoordeling stopt hier. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | **7.3.4 | ||
+ | In verschillende werkomgevingen zijn hoge emissieniveaus maar zijn de blootstellingen voorspelbaar en kunnen de risico' | ||
+ | |||
+ | **Tabel 8. Voorbeelden beheersmaatregelen bij industrieën en activiteiten waar wij in de Waterbouw mee te maken hebben**\\ | ||
+ | |||
+ | ^Metaalbewerking: | ||
+ | | * |Afscherming omgeving d.m.v. schermen/ | ||
+ | | * |Voorgeschreven signaleringen met waarschuwingen bij toegangsdeuren | ||
+ | | * |Voorlichting en onderricht | ||
+ | | * |Toezicht houden op gebruiken van beheersmaatregelen | ||
+ | | * |Autogene technieken: autogeen bril, werkkleding (bij inschakelduur langer dan 1 uur ook huidbescherming) | ||
+ | | * |Elektrisch booglassen: oog- en gelaatsbescherming (bv. lashelm), werkkleding, | ||
+ | ^' | ||
+ | | * |Technische maatregelen: | ||
+ | | * |Maximale werktijd afdwingen - routinematige afwisseling van taken | | ||
+ | | * |Afscherming omgeving d.m.v. schermen/ | ||
+ | | * |Voorgeschreven signaleringen met waarschuwingen bij toegangsdeuren | ||
+ | | * |Voorlichting en onderricht | ||
+ | | * |Toezicht houden op gebruiken van beheersmaatregelen | ||
+ | | * |Gezichtsbescherming, | ||
+ | ^Industrie, onderzoek en onderwijs: Klasse 3B en 4 lasers | ||
+ | | * |Raadplegen specialist kan noodzakelijk zijn | | ||
+ | | * |Technische maatregelen: | ||
+ | | * |Afscherming vensters en kijkglazen: een laserstraal dient de ruimte van toepassing niet onverwachts te kunnen verlaten | ||
+ | | * |Speciale laboratoria met beperkte toegang | ||
+ | | * |Voorlichting en onderricht | ||
+ | | * |Kennis laserveiligheid is essentieel, laserveiligheidsfunctionaris aan wijzen | ||
+ | | * |Werkprotocollen, | ||
+ | | * |Voorgeschreven signaleringen met waarschuwingen bij toegangsdeuren | ||
+ | | * |Toezicht houden op gebruiken van beheersmaatregelen | ||
+ | | * |Gezichtsbescherming, | ||
+ | | * |Zo nodig handschoenen (dunne latex handschoenen geven geen bescherming tegen verbranding door lasers) | ||
+ | |||
+ | Zijn de noodzakelijke beheersmaatregelen genomen dan stopt de risicobeoordeling kunstmatige optische straling voor deze situatie hier. De werkgever dient te kunnen aantonen dat de risico' | ||
+ | |||
+ | ** Gedetailleerde risicobeoordeling**\\ | ||
+ | Vermoedt u na deze eerste beoordeling dat uw werknemers een gezondheidsrisico kunnen lopen ten gevolge van optische straling, dan is een meer gedetailleerde risicobeoordeling nodig. Dit geldt in elk geval voor werkomgevingen met hoge emissieniveaus waarbij de blootstellingen onvoorspelbaar zijn (categorie 2B in tabel 5). Ook voor situaties waarbij geen eenduidige categorie kan worden toegekend of situaties die niet in tabel 5 staan, maar waarbij wel optische stralingsbronnen worden toegepast dan wel optische straling vrijkomt, is een nadere beoordeling van de stralingsrisico' | ||
+ | |||
+ | Een meer gedetailleerde risicobeoordeling omvat berekeningen of metingen, Dit zal in een enkel geval noodzakelijk zijn. Heeft u geen ervaring met het uitvoeren van deze gedetailleerd risicobeoordeling, | ||
+ | |||
+ | **Metingen**\\ | ||
+ | Is er genoeg informatie voor een kwantitatieve blootstellingsschatting of berekening, dan zijn metingen op de werkplek overbodig. Beoordeling zonder metingen heeft de voorkeur. Het doen van metingen is gecompliceerd, | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | ====37.1.2 Grenswaarden voor blootstelling aan niet-coherente straling==== | ||
+ | |||
+ | Voor niet-coherente straling gelden zeven formules in verschillende, | ||
+ | |||
+ | Omdat een niet-coherente stralingsbron een ruim spectrum kan uitzenden, gelden in bijna alle situaties meerdere grenswaarden waaraan de blootstellingswaarde moet worden getoetst. Geen van de grenswaarden die van toepassing zijn mogen worden overschreden. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | ====37.1.3 Grenswaarden voor blootstelling aan coherente straling (laserstraling)==== | ||
+ | |||
+ | De grenswaarden voor laserstraling staan in bijlage 2 van de Europese richtlijn [[http:// | ||
+ | *Tabel 2.2 voor korte blootstelling (<10s) van de ogen; | ||
+ | *Tabel 2.3 voor blootstelling van de ogen gedurende 10s of langer; | ||
+ | *Tabel 2.4 voor huidblootstelling; | ||
+ | *Tabel 2.6 voor herhaalde blootstelling. | ||
+ | N.B. In tabel 2.5 staan toegepaste correctiefactoren en andere parameters. | ||
+ | |||
+ | Ook voor laserstraling geldt dat er meer dan één blootstellingswaarde met bijbehorende grenswaarde kan gelden. Als dat het geval is wordt de meest beperkende grenswaarde toegepast. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | ====37.1.4. Persoonlijke beschermingsmiddelen==== | ||
+ | |||
+ | |||
+ | **Algemeen**\\ | ||
+ | De persoonlijke beschermingsmiddelen(PBM' | ||
+ | |||
+ | Het doel van PBM's is het verlagen van de optische straling tot een niveau dat er geen gezondheidsschade kan ontstaan. Aangezien de effecten van optische straling afhankelijk zijn van de golflengte, zal ook de mate van bescherming die PBM's moeten bieden variëren met de golflengte. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | **Oogbescherming**\\ | ||
+ | Voorbeelden van oogbescherming zijn veiligheidsbrillen en gelaatsschermen. De oogbescherming moet niet alleen het directe zichtveld afschermen maar ook de ooghoeken. Instraling van de zijkant moet dus ook goed zijn afgeschermd.\\ Elk soort van straling vereist een andere bril. In het algemeen is de keuze uit de volgende typen van optische straling, UV-straling, | ||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Op het beschermingsmiddel moeten het golflengtegebied en bijbehorende beschermingsniveau duidelijk zijn aangegeven. Dit is vooral van belang bij blootstelling aan meerdere bronnen. Bij meerdere bronnen met verschillende golflengte, moeten evenzoveel soorten brillen aanwezig zijn. Voor elke bron met een specifieke golflengte moet een bril met bescherming tegen die golflengte zijn en bij werkzaamheden aan die bron gedragen worden.\\ Oogbeschermingsmiddelen moeten op de juiste manier worden bewaard, regelmatig worden schoongemaakt en geïnspecteerd. Onder ideale omstandigheden gaan veiligheidsbrillen zes tot twaalf maanden mee. In de handleiding van de fabrikant staan gegevens over de slagvastheid en de toepassingsgebieden. Staat een bepaalde toepassing niet in de handleiding of op de bril, dan is de bril niet geschikt om bescherming te bieden bij die toepassing.\\ | ||
+ | |||
+ | __UV-straling__\\ | ||
+ | De meeste brillen zijn van polycarbonaat gemaakt. Ook verhard glas en CR 39 (allyldiglycolcarbonaat) worden gebruikt. Glas laat echter UV-A straling door. Polycarbonaat houdt bijna alle UV-straling tegen.\\ | ||
+ | De codering op de UV-bril is als volgt opgebouwd. Codecijfer (2 of 3) - scale-nummer (1,2 tot 5), identificatie fabrikant, optische klasse (1 tot en met 10) en eventueel een symbool voor de mechanische bescherming.\\ | ||
+ | NEN-EN 170:2002 geeft de eisen voor de doorlatingsfactoren en het aanbevolen gebruik van ultraviolet filters van oogbescherming. | ||
+ | |||
+ | __Infrarode straling__\\ | ||
+ | Om infrarode straling tegen te houden zijn brillen of gelaatsmaskers nodig die specifiek daarvoor gemaakt zijn. De beschermfactor van de bril is nauw gerelateerd aan de temperatuur van de bron. Voor bronnen van incoherente IR-straling, | ||
+ | |||
+ | __Las-/ | ||
+ | Bij lassen of snijden van metaal moet een lasbril of lashelm worden gebruikt. Afhankelijk van de toegepaste techniek is oogbescherming tegen UV of IR nodig. Eisen voor de doorlatingsfactoren en het aanbevolen gebruik van filters voor lassen en verwante technieken staan in NEN-EN 169. Bij laswerkzaamheden wordt de automatische laskap de laatste jaren veel toegepast. In de normering is een tabel opgenomen waarbij voor elke combinatie lasproces-lasstroom de in te stellen tint weergegeven wordt. In de praktijk kiest de lasser veelal zelf de tint die voor hem het beste is.\\ | ||
+ | |||
+ | __Laserstraling__\\ | ||
+ | Er zijn twee soorten laserbrillen: | ||
+ | *Laserbeschermbrillen die beschermen tegen laserstraling van een specifieke golflengte; | ||
+ | *Laserbrillen die helpen in het (beter) zichtbaar maken van de laserstraal door verhoogd contrast. Deze bieden geen bescherming.\\ | ||
+ | |||
+ | Laserbeschermbrillen zijn gemaakt van polycarbonaat of gecoat glas. Het type laser en de bijbehorende golflengte bepalen het type bril, de doorlaatbaarheid van het filter en de zichtbaarheid door de bril. Voor laserbeschermbrillen bestaat de internationale norm ISO 62161 en NEN-EN-207 voor incidentele blootstelling aan laserstraling. In laatstgenoemde norm staat in bijlage B een handleiding voor de selectie en het gebruik van laserbeschermbrillen. NEN-EN 208 geeft de eisen, testmethode en markering van oogbescherming voor instelwerkzaamheden aan lasers en lasersystemen. Ook is in deze norm een bijlage voor de selectie en het gebruik van laserbeschermbrillen bij instelwerk opgenomen. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | **Huidbescherming**\\ | ||
+ | Bij blootstelling aan optische straling is het risico voor handen, het gezicht en de nek het hoogst. De handen kunnen beschermd worden door handschoenen die weinig optische straling doorlaten. Bijvoorbeeld handschoenen van lycra (mits niet ' | ||
+ | \\ \\ | ||
+ | |||
+ | =====37.2 Hoofdgroep elektromagnetische velden===== | ||
+ | \\ | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ===== 37.2.1 Bepalen van maatregelen in werkomgevingen via flowdiagram ===== | ||
+ | |||
+ | Indeling van deze paragraaf | ||
+ | |37.2.1.1 | ||
+ | |37.2.1.2 | ||
+ | |37.2.1.3 | ||
+ | |37.2.1.4 | ||
+ | |37.2.1.5 | ||
+ | ==== 37.2.1.1 Werkomgevingen==== | ||
+ | De blootstelling van werknemers aan elektromagnetische velden wordt mede bepaald door het soort apparatuur dat de velden veroorzaakt, | ||
+ | |||
+ | ==== 37.2.1.2 Werkomgevingen met risico' | ||
+ | In de tabel onder paragraaf 37.2.1.4 worden voor een aantal veel voorkomende werkomgevingen de risico' | ||
+ | In de tabel horizontaal een indeling van werkomgevingen met elektromagnetische velden naar toepassingsgebied.\\ | ||
+ | Achter de indeling van de werkomgevingen zijn in de kolommen aangegeven wat het risico-profiel is in combinatie met een categorie werknemers en de verschillende categorieën actieniveaus en grenswaarden. Indien een bepaalde situatie van toepassing is, is dit aangegeven met een kruisje in de desbetreffende kolom.\\ | ||
+ | Voor werkomgevingen die niet in de tabel worden genoemd, dient de werkgever zelf de mogelijke risico' | ||
+ | |||
+ | ====37.2.1.3 Verklaring van de gekleurde kolommen met categorieën achter omschrijving van werkomgevingen==== | ||
+ | |||
+ | **Categorie " | ||
+ | Werkomgevingen in de categorie " | ||
+ | |||
+ | **Categorie " | ||
+ | Werkomgevingen in de categorie " | ||
+ | |||
+ | **Categorie " | ||
+ | In werkomgevingen in de categorie " | ||
+ | |||
+ | **Categorie " | ||
+ | In werkomgevingen in de categorie " | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ==== 37.2.1.4 Tabel met werkomgevingen en indeling in categorieën==== | ||
+ | Vereisten voor specifieke beoordelingen m.b.t. veel voorkomende werkomgevingen met elektromagnetische velden. | ||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | ==== 37.2.1.5 Flowdiagram voor de RI&E elektromagnetische velden==== | ||
+ | |||
+ | Het hieronder aangegeven flowdiagram geeft in vereenvoudigde vorm per categorie werkomgeving aan welke aspecten in de RI&E aan bod kunnen komen. | ||
+ | |||
+ | \\ | ||
+ | **Figuur 1: flowdiagram voor de RI&E elektromagnetische velden**\\ | ||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | **Toelichting op bovenstaand flowdiagram**\\ | ||
+ | - Beoordeel of hoge actieniveaus of actieniveaus voor thermische effecten worden overschreden; | ||
+ | - Beoordeel of lage actieniveaus worden overschreden; | ||
+ | - Beoordeel situatie voor werknemers met bijzondere risico' | ||
+ | - Beoordeel risico' | ||
+ | |||
+ | **1a Verwijzing uit bovenstaand flowdiagram naar Arbeidsomstandighedenbesluit**\\ | ||
+ | In het Arbeidsomstandighedenbesluit worden voorschriften bij specifieke risico' | ||
+ | |||
+ | Paragraaf 1 van afdeling 4b bevat de definities van begrippen, het toepassingsgebied en bepalingen over beperking van de blootstelling. Voor de getalsmatige waarden van deze beperkingen wordt verwezen naar de tekst in de bijlagen van de richtlijn. | ||
+ | |||
+ | Paragraaf 2 van Afdeling 4b bevat nadere verplichtingen voor werkgevers op het gebied van de RI&E, het beoordelen van de blootstelling, | ||
+ | |||
+ | Paragraaf 3 van Afdeling 4b bevat bepalingen over arbeidsgeneeskundig onderzoek en afwijkingen van de grenswaarden. | ||
+ | \\ \\ | ||
+ | |||
+ | ==== 37.2.2 Werknemers met een verhoogd risico==== | ||
+ | |||
+ | Indeling van deze paragraaf | ||
+ | |37.2.2.1 |[[# | ||
+ | |37.2.2.2 |[[# | ||
+ | |37.2.2.3 |[[# | ||
+ | |37.2.2.4 |[[# | ||
+ | |37.2.2.5 |[[# | ||
+ | |||
+ | |||
+ | === 37.2.2.1 Inleiding=== | ||
+ | Het Arbeidsomstandighedenbesluit bepaalt dat de werkgever bij de RI&E, bij het plan van aanpak en bij voorlichting aandacht besteedt aan de mogelijke gevolgen van blootstelling aan elektromagnetische velden voor de gezondheid en veiligheid van werknemers met een verhoogd risico. Er wordt niet gespecificeerd wat in de context van elektromagnetische velden onder werknemers met een verhoogd risico wordt verstaan. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van categorieën werknemers met een verhoogd risico. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | === 37.2.2.2 Onderhoudsmedewerkers=== | ||
+ | Werknemers die onderhoud plegen aan apparatuur die elektromagnetische velden produceert of nieuwe apparatuur ontwikkelen, | ||
+ | |||
+ | === 37.2.2.3 Werknemers met medische toestellen en implantaten=== | ||
+ | **Actieve medische toestellen**\\ | ||
+ | Actieve medische toestellen zijn bedoeld om eigenschappen van het lichaam te meten, geneesmiddelen aan het lichaam toe te dienen of organen in het lichaam te stimuleren of reguleren. Sommige van deze toestellen kunnen in het lichaam geïmplanteerd zijn, bijvoorbeeld een pacemaker, defibrillator, | ||
+ | |||
+ | **Passieve medische implantaten**\\ | ||
+ | Medische implantaten met metalen delen kunnen inductief opwarmen in sterke elektromagnetische velden. Daardoor kan oververhitting en weefselschade optreden. Een bijkomende complicatie is dat metalen implantaten het in het lichaam geïnduceerde elektrische veld lokaal kunnen versterken. Voorbeelden van dergelijke implantaten zijn metalen kunstgewrichten, | ||
+ | |||
+ | **Geleidende of versterkende voorwerpen**\\ | ||
+ | Een derde categorie voorwerpen bevat metalen delen of deeltjes die in sterke elektromagnetische velden kunnen opwarmen en tot verbranding en schade aan weefsels of organen kunnen leiden. Sommige van deze voorwerpen kunnen in het lichaam aanwezig zijn. Voorbeelden hiervan zijn granaatscherven, | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ===37.2.2.4 Jeugdige werknemers=== | ||
+ | Volgens de definitie in het Arbeidsomstandighedenbesluit is een " | ||
+ | |||
+ | ===37.2.2.5 Zwangere werknemers=== | ||
+ | Volgens de definitie in het Arbeidsomstandighedenbesluit is een " | ||
+ | |||
+ | ==== 37.2.3 Veiligheidsrisico' | ||
+ | |||
+ | Ook als elektromagnetische velden in de werkomgeving niet sterk genoeg zijn om gezondheidseffecten te veroorzaken, | ||
+ | De bepalingen voor elektromagnetische velden in het Arbeidsomstandighedenbesluit dienen ervoor deze veiligheidsrisico' | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ==== 37.2.4 Bijlage m.b.t. limieten in de richtlijn==== | ||
+ | |||
+ | Deze paragraaf is bedoeld als beknopt hulpmiddel bij het interpreteren van de bijlagen van de richtlijn, waarnaar het Arbeidsomstandighedenbesluit verwijst. Dat betekent dat deze bijlage samen met de tekst in de richtlijn gebruikt moet worden. De bijlagen van de richtlijn bevatten meer informatie dan hier besproken wordt. Een meer gedetailleerde uitleg over de bijlagen in de richtlijn en het toepassen van de limieten daarin is te vinden in de Europese gids.\\ | ||
+ | In de richtlijn worden met de effecten op de zintuigen en effecten op de gezondheid de wetenschappelijk bewezen effecten op korte termijn bedoeld, die worden veroorzaakt door het opwekken van elektrische velden en absorbtie van energie in het menselijk lichaam. Volgens de systematiek van de richtlijn worden deze effecten op de zintuigen of op de gezondheid voorkomen als de blootstelling van werknemers lager is dan de zogenaamde grenswaarden voor blootstelling. Naast deze grenswaarden zijn er actieniveaus gedefinieerd voor rechtstreeks meetbare grootheden grootheden, te weten elektrische veldsterkte (symbool S) en contactstroom of extremiteitstroom (symbool I). Naleving van de actieniveaus waarborgt dat de grenswaarden niet worden overschreden. Omgekeerd betekent overschrijding van de actieniveaus niet automatisch dat ook de grenswaarden worden overschreden.\\ | ||
+ | |||
+ | **Grenswaarden voor blootstelling**\\ | ||
+ | Welke grenswaarden er van toepassing zijn, hangt af van de frequenties van de elektromagnetische velden. Voor frequenties van 0 hertz tot 10 megahertz zijn de grenswaarden voor blootstelling (verder genoemd " | ||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Voor elektromagnetische velden met frequenties van 100 megahertz tot 300 gigahertz zijn er grenswaarden voor effecten op de gezondheid, die dienen ter voorkoming van overmatige opwarming van het lichaam of delen daarvan (bijlage III van de richtlijn). Voor frequenties van 100 megahertz tot 6 gigahertz zijn deze grenswaarden geteld in termen van de energie die per tijdseenheid in het lichaam wordt geabsorbeerd, | ||
+ | |||
+ | //Tabel 2: Grenswaarden voor effecten op de gezondheid door blootstelling aan elektromagnetische velden met frequenties van 100 kilohertz tot 300 gigahertz (bron: tabel A1 en A2 in Bijlage III van de richtlijn).// | ||
+ | |||
+ | ^frequentiegebied | ||
+ | | 100 kHz - 6 GHz | ||
+ | | 6 GHz - 300 GHz | - | _ | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Bijlage III bevat ook een tabel met grenswaarden voor het vermijden van effecten op het gehoor door gepulseerde microgolven (tabel A2). In de officiële Nederlandse versie van de richtlijn bevat de titel van deze tabel een vertaalfout. De juiste titel moet luiden: "GWB voor effecten op de zintuigen als gevolg van blootstelling aan elektromagnetische velden van 0,3 t/m 6 GHz" (niet: "GWB voor effecten op de gezondheid ...." | ||
+ | |||
+ | **Actieniveaus**\\ | ||
+ | Uit de grenswaarden voor blootstelling zijn in de richtlijn actieniveaus afgeleid in termen van de elektrische veldsterkte en de magnetische fluxdichtheid buiten het lichaam, die gemakkelijker te meten zijn (grafisch weergegeven in figuur 3 en figuur 4). Voor velden met frequenties tussen 6 en 300 gigahertz zijn er daarnaast actieniveaus voor de equivalente vermogensdichtheid (tabel B1 in bijlage III van de richtlijn). Voor frequenties tussen 100 kilohertz en 10 gigahertz dienen de gemeten waarden te worden gemiddeld over een periode van zes minuten (voor de elektrische veldsterkte en magnetische fluxdichtheid dienen de gemeten waarden eerst te worden gekwadrateerd en dan pas gemiddeld). Voor frequenties tussen 10 gigahertz en 300 gigahertz worden de gemeten waarden gemiddeld over een periode korter dan zes minuten die afhangt van de frequentie. Meer informatie over de middelingregels is te vinden in de bijlagen van de richtlijn en de aanbevelingen van ICNIRP uit 1998 (zie bijlage 2). | ||
+ | |||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | N.B. tabel B2 in bijlage II van de richtlijn met actieniveaus voor magnetische fluxdichtheid in de officiële Nederlandse versie van de richtlijn bevat een vertaalfout. De titel boven de rechter kolom moet luiden: " | ||
+ | |||
+ | Als de actieniveaus niet worden overschreden, | ||
+ | |||
+ | Voor de magnetische fluxdichtheid van velden met frequenties van 1 hertz tot 10 megahertz wordt onderscheid gemaakt tussen lage actieniveaus, | ||
+ | |||
+ | Voor de elektrische veldsterkte van velden met frequenties van 1 hertz tot 10 megahertz wordt onderscheid gemaakt tussen lage actieniveaus en hoge actieniveaus. Als de elektrische veldsterkte onder de lage actieniveaus blijft, is niet alleen de inwendige elektrische veldsterkte lager dan de grenswaarde, | ||
+ | |||
+ | In het frequentiegebied van 100 bkilohertz tot 10 megahertz overlappen de actieniveaus gebaseerd op elektrische prikkeling met de actieniveaus gebaseerd op opwarming en moeten gemeten waarden met beide soorten actieniveaus worden vergeleken (zie figuur 3 en figuur 4). Daarbij geldt uiteraard: als de actieniveaus met de laagste (strengste) waarden niet worden overschreden, | ||
+ | |||
+ | De bijlagen van de richtlijn bevatten aparte actieniveaus ter voorkoming van risico' | ||
+ | |||
+ | |||
+ | **Blootstelling aan meerdere frequenties of bronnen tegelijk**\\ | ||
+ | |||
+ | Niet alle bronnen in de werkomgeving produceren elektromagnetische velden met één frequentie. De velden kunnen een complexe samenstelling van meerdere frequenties hebben. Soms worden ze niet continu uitgezonden, | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ==== 37.2.5 Veiligheidssignaleringen die men kan tegenkomen bij stralingen==== | ||
+ | |||
+ | De hieronder aangegeven veiligheidssignaleringen kan men tegenkomen als er sprake is van stralingen. | ||
+ | Sommige verbods-, waarschuwings- en gebodsborden zijn algemeen en komen ook in ander werkomgevingen voor en sommige zijn specifiek ontworpen i.v.m. bepaalde stralingen. | ||
+ | \\ \\ | ||
+ | |||
+ | **Verbodsborden die men kan tegenkomen bij straling**\\ | ||
+ | |||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | \\ \\ | ||
+ | |||
+ | **Waarschuwingsborden die men kan tegenkomen bij straling**\\ | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | \\ \\ | ||
+ | |||
+ | **Gebodsborden die men kan tegenkomen bij straling**\\ | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||