Op het terrein van veiligheidssignalisatie heeft de sector waterbouw te maken met wetgeving voor de scheepvaart (Nederlandse en internationale regelingen) en de Arbowet (Nederlandse en Europese regelgeving). Verder zijn ook bepaalde normen als ISO 3864, ISO 17631 ¹⁾ van belang. Het internationale karakter van de waterbouw (er wordt door Nederlandse baggerbedrijven gewerkt in meer dan 50 landen) brengt met zich mee dat nauwlettend wordt gekeken naar internationale normen en regelgeving.

Aangezien er veel informatie beschikbaar is, en dermate veel interpretatie van de wet en de onderliggende normen mogelijk was, bleek de praktische uitvoering van een uniforme signalisatie een probleem. De commissie ARBO van de Vereniging van Waterbouwers heeft daarom het initiatief genomen om middels dit handboek hierin duidelijkheid te bereiken.

Na een inventarisatie op divers uiteenlopend materieel en een kritische toetsing van de uitgangspunten die aan de diverse normen ten grondslag liggen is in nauwe samenwerking binnen de Vereniging van Waterbouwers deze uitgave tot stand gekomen.

In de praktijk blijkt dat meerdere internationale autoriteiten de in ISO 17361 opgenomen, voor weergave op o.a. fire control plans bedoelde symbolen, als bord vereisen.

Dat deze symbolen niet aan de in de ISO 3864 bedoelde ontwerprichtlijnen voor herkenbaarheid en begrijpelijk voldoen is hen niet bekend. Vanwege onduidelijkheid m.b.t. normeringen over deze materie wordt momenteel door de maritieme ISO commissie gewerkt aan de nieuwe norm ISO 24409. Naar verwachting is deze nog eind 2012 van kracht. Op dat moment zullen de in dit handboek met een * gemerkte symbolen worden vervangen.

De opstellers van dit handboek gaan ervan uit dat de uniforme toepassing van de gestandaardiseerde veiligheids- en vluchtroute signalisatie de veiligheid zeker ten goede zal komen.

Introduction
In the area of safety signage, the dredging and maritime industry sector must concern itself with shipping legislation (both Dutch and international) and the Occupational Health and Safety Act (‘ARBO’-act, Dutch and international regulations). In addition, standards such as ISO 3864, ISO 17631 ²⁾ play an important role. The international character of dredging and maritime industry (Dutch dredging companies are operative in more than 50 countries) means that a close eye needs to be kept on international standards and legislation.

In practice, it turns out that a number of international authorities demand that the symbols included in ISO 17361 for use in e.g. fire control plans must be used as signs.

They are not aware that these symbols do not comply with the design guidelines for recognizability and comprehensibility stated in ISO 3864.

Because of the lack of clarity about the norms in this area, the maritime ISO committee is currently working on a new standard, ISO 24409. It is expected that this will be in force by the end of 2012.

At that point, the symbols marked with an * in this manual will be replaced.

The authors of this handbook have acted on the assumption that uniform application of standardised safety and escape route signs will certainly promote greater safety.